ข่อย Streblus asper Lour.
ปรับปรุงข้อมูลล่าสุดเมื่อวันที่ 13 มิ.ย. 2021 เวลา 20:52:11 น. โดย Editorial Team
จำนวนการเข้าชมหน้านี้ 3,062 views
ข่อย
ชื่อวิทยาศาสตร์: Streblus asper Lour.
ชื่อสามัญ: Siamese rough bush, Tooth brush tree
ชื่ออื่น: ตองขะแหน่ ส้มพอ ซะโยเส่ กักไม้ฝอย สะนาย สมนาย
วงศ์: MORACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้น ไม้พุ่มกึ่งไม้ยืนต้น สูง 5-15 เมตร ลำต้นและกิ่งก้านค่อนข้างคดงอ มีปุ่มปมหรือเป็นพูเป็นร่องทั่วต้น เปลือกสีเทาอมเขียว ผิวเรียบบาง มักมีขนอยู่โดยทั่วไป มียางสีขาวข้น แตกกิ่งก้านหนาแน่น
ใบ ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปรีหรือรูปไข่กลับ กว้าง 2-4 เซนติเมตร ยาว 4-8 เซนติเมตร ปลายแหลมและมีติ่งแหลมสั้น โคนสอบแคบ ขอบใบหยักฟันเลื่อย แผ่นใบสีเขียว เนื้อใบค่อนข้างหนากรอบ ผิวใบทั้งสองด้านสากคล้ายกระดาษทราย ก้านใบสั้น
ดอก ออกดอกเป็นช่อกระจุกกลม ออกตามซอกใบ ดอกสีเขียวอ่อน ขนาดเล็ก ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียอยู่ต่างต้นกัน ช่อดอกเพศผู้เป็นกระจุกกลม มี 5-15 ดอก มีใบประดับเล็กๆ 1-2 ใบ ที่โคนก้านใบ ก้านดอกสั้น มีกลิ่นหอม ดอกเพศเมียเป็นดอกเดี่ยว กลีบดอกสีเขียวปนเหลือง ก้านดอกยาว ใบประดับมี 2 ใบ รูปไข่ ปลายแหลม แนบไปกับวงกลีบรวมรูปไข่แหลม ออกดอกช่วงเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม
ผล ผลสด รูปทรงกลมหรือรูปไข่ มีเมล็ดเดียว ผลแก่สีเหลืองหรือส้ม ฉ่ำน้ำ
ข้อมูลทั่วไป
มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และประเทศไทย
การปลูกเลี้ยงและการใช้ประโยชน์
การปลูกเลี้ยง
ดินทุกชนิด ต้องการน้ำน้อย ทนต่อสภาพแห้งแล้ง ชอบแดดจัด
การขยายพันธุ์
เพาะเมล็ด ปักชำ
การใช้ประโยชน์
ปลูกเป็นไม้ประดับ ใช้ทำแนวรั้ว มีสรรพคุณทางยา นำมาใช้เป็นส่วนผสมของยาสีฟัน กิ่งข่อยลอกเปลือกออกใช้แปรงหรือขัดถูฟันแทนแปรงสีฟัน ต้านเชื้อจุลินทรีย์ในช่องปาก
